Aanmelden nieuwsbrief over bijen @ kabokkel
Visie op stadsimkeren
Stadsimkerij
De stadsimkerij kent een lange traditie. Zo is de Amsterdamse bijenvereniging (AVBB) in 2013 al honderd jaar actief en voorafgegaan door ongebonden
imkers. Imkerij is in de laatste honderd jaar veelal beoefend vanuit een mengeling van gerichtheid op natuurproducten als vanuit een fascinatie voor
de biologie en natuur. Via het bijenhouden is niet alleen inzicht te krijgen in de samenhang binnen een bijenvolk, maar ook in de samenhang met de
begroeide omgeving. Geen wonder dat al in de jaren 40 en 50 op het dak van een Amsterdamse school honingbijen werden gehouden en leerlingen konden
meekijken. Ook de educatieve kant is dus niet nieuw. In deze traditie is imkerij kabokkel actief: Zowel productgericht -een lang bestaande vorm van
stadslandbouw- als inzicht bieden in het leven van de honingbij en samenhang met natuur. Dat laatste wordt ingevuld door incidentele openstellingen van de imkerij en bijenplantenwandelingen
De honingbij
De honingbij is in Nederland een landbouwhuisdier -alhoewel niet gedomesticeerd, al doen sommigen pogingen om knuffelbijen te kweken- en kan
zich in het wild alleen onder bijzondere omstandigheden handhaven. En vaak niet lang, in verband met varroamijt en virussen. Een wegkwijnend
onbeheerd volk wordt beroofd door andere honingbijen die zo mijten en ziektes massaal meenemen. Een bijenvolk levert niet alleen producten als
honing, was en propolis op, maar draagt ook bij aan de bestuiving van gewassen. Dat laatste is in de stad niet zozeer van toegevoegde waarde:
natuurlijke planten kunnen het goed af met zweefvliegen, kevers en de wilde bijensoorten zoals hommels en solitaire bijen. Voor de plantsoenplanten
is bestuiving niet noodzakelijk omdat vermeerdering en het door bestuiving verkrijgen van genetische diversiteit voor de in de stad aanwezige
cultuurgewassen niet relevant is. Desondanks kan de stad flink wat bijenvolken voeden. En leveren deze in de regel ook goed honing. Dat is nodig,
omdat Nederland ongeveer 90% van de honing uit het buitenland haalt, waaronder uit landen waar met antibiotica en industriele bijenhouderij wordt
gewerkt. Dat is lekker ook, stadshoning kent een eigen smaak. En gezond? Over de gezondheid van honing zijn de meningen verdeeld -zoals over zoveel
in de bijenhouderij-, maar vergeleken met de troep die in veel gevallen op brood wordt gesmeerd is het een stap vooruit. En honing is natuurlijk
beter bij hoest dan hoestsiroop en simpele schaafwonden kunnen ook beter behandeld worden met een lik honing er op.
Natuurlijk imkeren bestaat niet
Imkeren, het begeleiden van de imme (bijenvolk), gaat gepaard met ingrepen. Ingrepen die het natuurlijke proces beinvloeden. Daardoor is natuurlijk
imkeren onmogelijk. Wat wel kan is zo dicht mogelijk bij de natuurlijke ontwikkeling van een imme blijven. En zoals met zo veel vormen van landbouw
dient dat mens en dier. In een door de mens ongecontroleerde situatie zullen honingbijen zwermen. Een fantastisch verschijnsel, uiterst
indrukwekkend. Maar helaas voor medeburgers met een biofobie wat al te indrukwekkend. En soms ook lastig voor tram, schoolplein en winkelstraat.
Vandaar dat Kabokkel ervoor kiest om het zwermen tegen te gaan door ingrepen in het bijenvolk. Zwermteelt is een mooi principe, als je ook de plaats,
ruimte en tijd hebt waar zwermen weer opgevangen kunnen worden of geen overlast veroorzaken. Maar ook met ingrepen is een zwerm niet altijd te
voorkomen, de processen in een bijenvolk zijn soms onnavolgbaar -de bijen houden zich niet aan de leerboeken- en overmatig ingrijpen en controleren
is niet gewenst. Om overlast van zwermen van vrije en beheerde volken tegen te gaan hanteert de Amsterdamse imkervereniging een
zwermenschepperslijst. U kunt ons bellen als er een zwerm is. Zorg ervoor dat u zeker weet dat het om honingbijen gaat, anders brengt de
zwermenschepper voorrijkosten in rekening.
Grenzen aan de imkerij
Het aantal imkers is groeiende. Dat is leuk en stimulerend. We hoeven niet bang te zijn dat dit natuurambacht ten onder zal gaan. We zitten elkaar
nog niet in de weg in de stad, al knort iemand met een specifiek bijenras nog wel eens als zijn buurman een ander ras heeft of met een meer
natuurlijke gang van zaken werkt (standbevruchte bijen, zo ook kabokkel). Er zijn echter wel grenzen aan de draagkracht. Niet zozeer wat betreft
nectar, maar vooral wat betreft stuifmeelvoorziening. Hoewel nog lang niet duidelijk is in welke mate het voorkomt zou er sprake kunnen zijn van
stuifmeelconcurrentie tussen honingbijenvolken onderling en met wilde bijensoorten. Dit brengt de morele verplichting met zich mee voor imkers om ook
aan 'verbetering van de bijenweide', of 'drachtverbetering' te doen en aandacht te hebben voor wilde bijensoorten. Een andere grens is de tolerantie
van de mede-amsterdammers. Wat dat betreft is het zwermgebeuren een punt van aandacht en ligt er voor imkers een taak om de omgeving uit te leggen
wat er gebeurt. We doen dan ook mee aan de landelijke open imkerijdagen. Verder zijn de schandalig lage honingprijzen een basis voor zelfuitbuiting
en draagt dit er aan bij dat imkeren iets is voor kapitaalkrachtigen die zelfgesubsidieerde honing kunnen produceren. En soms gaan er belastingcenten
in deze hobbies op. Gelukkig bieden de bijenverenigingen betaalbare cursussen en wordt er voor lokale honing een betere prijs betaald dan voor
importhoning.
Projecten
Imkerij kabokkel is/was betrokken bij de volgende projecten: Dakimkeren in de Jan Evertsenstraat (ism Ymere), voorheen imkeren op de geitenboerderij
de Ridammerhoeve, voorheen begeleiden van de bijenwerkgroep de Pijp, voorheen introductiecursus voor
mensen die overwegen te gaan imkeren en de begeleiding van enkele mensen per jaar die het imkeren daadwerkelijk willen leren. Daarnaast geeft
kabokkel gevraagd en ongevraagd advies over bijvriendelijke beplanting en beheer en is tm voorjaar 2016 actief in het bestuur van de Amsterdamse
Bijenvereniging AVBB. Imkerij Kabokkel heeft bijen op het Bijeneiland (Erasmuspark) en op Midwest in de Cabralstraat en organiseert incidenteel openstelling en bijenplantenwandelingen door de Baarsjes
aanmelden nieuwsbrief @kabokkel .
Terug naar indexpagina